Uroczystości na Wykusie

… Choć z dala swą mamy rodzinę i bliskich,

My polscy żołnierze od Gór Świętokrzyskich…

         Andrzej Gawroński, „Więc szumcie nam jodły piosenkę”

LeadW dniach 17–19 czerwca 2016 r. pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odbyły się doroczne uroczystości upamiętniające żołnierzy i dowódców oddziałów partyzanckich Armii Krajowej dowodzonych przez „cichociemnych” płk. Jana Piwnika „Ponurego” i mjr. Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”.

Głównymi organizatorami uroczystości byli: Środowisko  Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” – „Nurt” ze Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Obwód Świętokrzyski Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej na czele z harcmistrzem Rafałem Obarzankiem, świętokrzyska Policja; współorganizatorami m.in. Urząd Miasta i Gminy Bodzentyn.

Obchody rozpoczęły się od zorganizowanej w siedzibie Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach konferencji popularnonaukowej: „Cichociemni i ich żołnierze na Ziemi Świętokrzyskiej”. Podczas sesji prelekcję o „cichociemnych” wygłosił dr Marek Jedynak z Delegatury IPN w Kielcach. W konferencji udział wzięła prof. Urszula Oettingen reprezentująca Miasto i Gminę Bodzentyn. Podczas spotkania podsumowano konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych na filmy i prezentacje multimedialne dotyczące „cichociemnych”.

Następnego dnia w Starachowicach uroczystości rozpoczęto od odsłonięcia rzeźby – ławeczki ppor. Zdzisława Rachtana „Halnego”, Kustosza Pamięci Narodowej. Jej autorem jest rzeźbiarz światowej sławy, profesor Karol Badyna. W uroczystości udział wziął prezes IPN dr Łukasz Kamiński.

Tego samego dnia po południu spotkano się na Wykusie. Zjazdy w tym miejscu są organizowane nieprzerwanie od 1957 r. Od 1969 r. odbywają się zawsze w czerwcu w rocznicę śmierci Jana Piwnika „Ponurego”.

Przy kapliczce Matki Bożej Bolesnej odprawiona została Msza święta celebrowana przez ks. prałata dr. Jerzego Karbownika proboszcza parafii pw. Matki Bożej Ostrobramskiej w Skarżysku-Kamiennej. Wręczono Honorowe Policyjne Odznaki Zasługi im. Jana Piwnika „Ponurego” i medale „Pro Patria” za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.

Uroczystość zakończył apel poległych, salwa honorowa i złożenie wiązanek u stóp kapliczki. W imieniu Miasta i Gminy Bodzentyn kwiaty złożyli Burmistrz Dariusz Skiba wraz z radnymi Jolantą Moskwą i Jerzym Tofilem. Wiązankę w imieniu Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna oraz Społecznej Rady Kultury Miasta i Gminy Bodzentyn złożyli Urszula i Mirosław Oettingen i Kazimierz Wilkosz.

W uroczystości na Wykusie wzięli udział kombatanci, przedstawiciele władz rządowych, samorządowych, służb mundurowych, organizacji społecznych, szkół; w tym Agata Wojtyszek – Wojewoda Świętokrzyski, Krzysztof Słoń – Senator Rzeczypospolitej Polskiej, Maria Zuba, Anna Krupka – Posłanki na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, nadinsp. Jarosław Szymczyk – Komendant Główny Policji, Józef Kasprzyk – p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, dr Dorota Koczwańska-Kalita – Naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, st. bryg. Robert Sabat – Zastępca Świętokrzyskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, insp. Dariusz Augustyniak – Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach.

Tradycyjnie oprawę muzyczną zapewniła Młodzieżowa Orkiestra OSP w Bodzentynie pod batutą kapelmistrza Kazimierza Podrazy oraz wyjątkowo w tym roku Orkiestra Komendy Głównej Policji w Warszawie.

W niedzielę głównym punktem obchodów była Msza święta w klasztorze oo. Cystersów w Wąchocku w intencji płk. Jana Piwnika „Ponurego” i jego żołnierzy. Po mszy uczestnicy przeszli pod pomnik „Ponurego”, gdzie odbył się apel pamięci, defilada pocztów sztandarowych i pododdziałów  Wojska Polskiego, jednostek strzeleckich i harcerskich.

Tegoroczne uroczystości odbywały się w „Roku Cichociemnych”, nazwanym tak na mocy uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. W tym roku przypada również 72. rocznica bohaterskiej śmierci płk. Jana Piwnika „Ponurego”, jednego z najsłynniejszych „cichociemnych” – spadochroniarzy Armii Krajowej, legendarnego dowódcy partyzanckiego z Gór Świętokrzyskich i Nowogródczyzny.

Piękną tradycję organizowania patriotycznych uroczystości na Wykusie w Lasach siekierzyńskich podtrzymują środowiska przeniknięte ideą zachowania pamięci o tych, którzy walczyli i ginęli za wolną Polskę

Urszula Oettingen

Fot.: Józef Bąkowski, Maria Cedro-Bąkowska, Mirosław Oettingen, Urszula Oettingen, Dagmara Zagórska